Tygodnik „Do Rzeczy” - wydanie 10/2025 (619)

Spis treści

Wydanie: 10/2025 (619)

Wielcy wygrani i przegrani
W RZECZY SAMEJ | Gdyby próbować odpowiedzieć na pytanie zadane na okładce ostatniego numeru tygodnika „Do Rzeczy” – przypomnę: „Po co była ta wojna?” – w oparciu o ostatnie informacje, okazałoby się, że była ona po to, by USA mogły stać...
Paweł Lisicki
3
Listy do redakcji (10)
Dziękujemy za wszystkie Państwa listy i e-maile. Przypominamy, by korespondencję elektroniczną kierować na adres: [email protected].
5
Nowa epoka fryderycjańska
NA PIERWSZY OGIEŃ | Wielu historyków twierdzi, że nowożytne Niemcy najskuteczniej ukształtował pruski król Fryderyk, zwany przez Niemców „Starym Frycem”. Po ostatnich wyborach do Bundestagu niemal pewne jest, że nowym kanclerzem zostanie...
Piotr Semka
6
Dwaj panowie G
W relacjach polsko-amerykańskich pojawiła się interesująca kwestia: rząd techniczny PiS-Konfederacja-PSL wspierany przez Waszyngton, który ma dość warszawskiej słabości do Berlina.
Piotr Gociek
7
Przehajpowany
PŁYWANIE W KISIELU | Staropolski obyczaj nakazuje, by, gdy kto umrze, do czasu pogrzebu mówić tylko o jego cnotach i zasługach albo się od mówienia o nim powstrzymać.
Rafał A. Ziemkiewicz
8
Patrząc w mgłę
PROTOKÓŁ ROZBIEŻNOŚCI | Człowiek kierujący państwem musi dla Ojczyzny doświadczać nawet najbardziej niekomfortowych sytuacji. To dobrze, że prezydent Duda próbuje szukać dla Polski drogi w rozpadającym się porządku międzynarodowym i...
Marek Jurek
8
O przepustkach antyfaszystowskich
PIECZEŃ RZYMSKA | Giuseppe Cruciani to bardzo popularny dziennikarz radiowy, znany z dość zdecydowanych poglądów, alergii na progresistów i niewyparzonego języka.
Piotr Kowalczuk
9
Schaboszczak zawsze dobry
GWIAZDOBZDUR | Są gusta i guściki i wbrew powszechnemu przekonaniu można o nich dyskutować. Refleksją na temat muzyki disco polo podzieliła się Małgorzata Ostrowska.
Zuzanna Dąbrowska-Pieczyńska
10
Młodzi wykształceni i z wielkich ośrodków
Kochani, za nami jeden z najgorszych grawitacyjnie uposażonych czwartków ever (wyjaśnienie: używamy takiej nazwy, iż „tłusty czwartek” jest fat shamingujący, może być obraźliwy i niektórzy mogą się poczuć przez tę nazwę źle).
11
Sławomir Mentzen: To Trzaskowski z Nawrockim mają problem
Ze Sławomirem Mentzenem, kandydatem Konfederacji na prezydenta, prezesem partii Nowa Nadzieja rozmawia Ryszard Gromadzki.
Ryszard Gromadzki
14
Tajemnice trumpizmu i polska polityka
Nieprzewidywalność Donalda Trumpa może być uważana za zaletę, jeśli się święcie wierzy w to, że jest to środek gospodarza Białego Domu prowadzący do szczytnego celu odbudowy potęgi Ameryki. Szkopuł w tym, że może się ona okazać czymś, co...
Piotr Semka
18
Wojna Trumpa: Front polski
Na raport Hudson Institute stwierdzający rzeczowo przejawy chronionego przez UE i amerykańską Partię Demokratyczną bezprawia w Polsce trzeba patrzeć w kontekście wojny, którą w imię przywrócenia chrześcijańskiej cywilizacji Zachodu...
Rafał A. Ziemkiewicz
20
Czy w Polsce będą kary za banderyzm?
W relacjach polsko-ukraińskich największą trudność stanowią kwestie historyczne.
Paweł Zdziarski
23
Seksedukacja TAK! Spowiedź dzieci NIE?
Przejawy antykatolickiego szaleństwa zataczają w naszym kraju coraz szersze kręgi. Tuż przed świętami Bożego Narodzenia jeden z przykładów tego wzmożenia trafił do Sejmu. Żyrowany przez 12 tys. osób.
Krystian Kratiuk
26
Księża na celowniku
Fizyczne ataki na księży i profanacje obiektów kultu religijnego zdarzają się w Polsce coraz częściej. Nienawiść do katolicyzmu przybiera skrajne formy.
Zuzanna Dąbrowska-Pieczyńska
28
Przestępczość z importu
Na polskie ulice wraca przestępczość rodem z lat 90. Mafie złożone z obcokrajowców, głównie z Gruzinów, są coraz bardziej zuchwałe.
Radosław Wojtas
30
Oscary subiektywnie
Niewiele dobrych filmów, obrażające inteligencję widza nominacje do nagród Akademii, ideologiczne szaleństwa Hollywood – taki był to rok.
Piotr Gociek
32
Czechow bojkotowany poprzez wystawianie
Salomonowa mądrość postdramatyzmu, można grać Czechowa, a jednocześnie go bojkotować, na afiszu użyć nazwiska przyciągającego publikę, a powiedzieć swoje.
35
Koniec rozmowy
POŻEGNANIE | Na szczegółowe informacje o przyczynach śmierci jeszcze chwilę poczekamy, pożegnać wypada się już teraz: zmarł Gene Hackman, jeden z największych aktorów XX w. – bo obdarzony niezwykłym darem.
Piotr Gociek
36
Demokrata walczący
Jaki termin przydatności do spożycia mają filmy nagrodzone najważniejszym Oscarem? Sądząc po „Dżentelmeńskiej umowie”, niezbyt odległy.
37
Chełmoński superstar
DO ZOBACZENIA | Powiedzieć, że pierwsza od lat wielka wystawa obrazów Józefa Chełmońskiego, którą do niedawna można było podziwiać w Muzeum Narodowym w Warszawie jest sukcesem, to nic nie powiedzieć.
Radosław Wojtas
37
Powrót taty
POCZYTANKI | Wbrew spontanicznej, oddolnej segregacji płciowej lektur dziecięcych i młodzieżowych zawsze lubiłem czytać „Małe kobietki”. Książka Louisy May Alcott była dla mnie bowiem chłopięcą książką przygodową, ale z dziewczynami, no...
Piotr Gociek
39
Polska frajerem narodów
Podczas gdy na świecie zaczęło się już dzielenie łupów, które wynikną z zakończenia walk na Ukrainie, polskie elity wciąż dyskutują o tym, co „powinno” być albo czego „nie wolno”.
Łukasz Warzecha
40
Czy Bóg nie ma płci?
Agnieszka Marianowicz-Szczygieł | Żyjemy w dojmującym kryzysie i kobiecości, i męskości. Jednocześnie toczy się intensywna walka kulturowa. Niepokojąco zostały rozmyte granice każdej z płci. To rodzi poczucie zagubienia.
42
Zamilczanie dyskusji
Anna Mandrela | Autorzy Deklaracji Szesnaściorga przejęci walką z antysemityzmem zdają się nie zauważać działań antypolskich i antykatolickich.
45
Między ochroną a cenzurą
W tym tygodniu posłowie zdecydują o przyszłości obywatelskiego projektu ustawy o ochronie dzieci przed pornografią. Chociaż pojawiła się nadzieja, że politycy są w stanie zjednoczyć się w tej sprawie, to nie brakuje również obaw.
Olivier Bault
46
Propozycja Watykanu
Papież Franciszek chce przekształcić papiestwo tak, by stało się do przyjęcia dla protestantów i prawosławnych. Prace nad zmianami już trwają, a rok 2025 ma być dla nich przełomem.
Paweł Chmielewski
48
Anatomia upadku
W roku 1618 I Rzeczpospolita szlachecka Obojga Narodów osiągnęła szczyt swej potęgi. Do końca XVIII w. całkowicie znikęła z mapy Europy. Jak do tego doszło? Opisuję to w książce pt. „Upadek. Jak straciliśmy Pierwszą Rzeczpospolitą”.
50
Mówią dokumenty
KOMUCHOŻERCA | Mija 80 lat od zakończenia drugiej wojny światowej. Mimo wyjaśnienia wielu spraw i ujawnienia licznych dokumentów (skrzętnie ukrywanych przez komunistów do 1989 r.), docierania do niebadanych wcześniej archiwów...
53
Królowa przedmieścia
HISTORIA WIECZNIE ŻYWA | Powracając do rozważań z zeszłego tygodnia, warto zauważyć, że Eugeniusz Bodo zajmował się także reżyserią.
Sławomir Koper
53
Jarosław Molenda. Czołgiem do sławy
Z Jarosławem Molendą rozmawia Tomasz Zbigniew Zapert.
Tomasz Zbigniew Zapert
54
Ukraińcy przed wyborem
Na bezrybiu naddnieprzańskiej polityki Wołodymyr Zełenski wciąż jest grubą rybą. Większym poparciem od niego cieszą się jedynie wojskowi. Przyszły prezydent Ukrainy najprawdopodobniej nosi mundur.
Maciej Pieczyński
58
Przez okulary rosyjskie
Co oznacza „Russlandversteher”? Przyjaciel Rosji? Nie całkiem. Znawca Rosji? Niezupełnie. Zaklinacz Rosji? Zdecydowanie nie. A może „rozumiejący Rosję”? Tak, ale… po swojemu. Pewne terminy są nieprzetłumaczalne. Wymagają one opisu. Albo...
Jan Bogatko
61
Studnia hipokryzji i polityczne wahadło
Robert Bogdański | Sprawa gangów pedofilskich nie jest ani stara, ani zamknięta. I ma poważne polityczne konsekwencje.
64
Pieniądze kontra ideologia
GLOBALNE OCHŁODZENIE | Nowy układ sił na świecie pozwala największym przedsiębiorcom na odważne zmiany w ich dotychczasowych strategiach biznesowych.
Jacek Przybylski
67
Cudze zyski w Polsce
Jak zachodnie koncerny wytransferowują z Polski grube miliardy, które mogłyby przyczynić się do budowy naszego dobrobytu.
Tomasz Cukiernik
68
Lewe związki „ministry” Kotuli
PROSTO ZYGZAKIEM | Marząca o zostaniu „doktorą”, prawie „magistra”, „ministra” do spraw równości Katarzyna Kotula wygadała się, że treść projektu jednej z ustaw, który wypichcił jej resort, zostanie ujawniona dopiero po wyborach...
Piotr Gabryel
71
Ceaușescu, Georgescu i Gustaw Kramer
NOTATNIK MALKONTENTA | W Internecie można znaleźć wstrząsające zdjęcia, pokazujące leżące pod murem zwłoki rumuńskiego dyktatora Nicolae Ceaușescu i jego żony Heleny. Egzekucja odbyła się błyskawicznie.
Łukasz Warzecha
71
Wojna o metale rzadkie
Metale ziem rzadkich, znane też jako REE, są kluczowym elementem współczesnej elektroniki. Są też przyczyną wojen w Afryce i jednym z głównych powodów, dla których Donald Trump marzy o Grenlandii. Stały się także podstawą porozumienia...
Jacek Przybylski
72
Testy "Do Rzeczy": Samochód Isuzu D-MAX 1.9 AT
To nie jest auto dla niskich ludzi. Posiadanie pick-upa to jednak jedyny sposób, aby w czasach, gdy na drogach jest aż tyle wszelkiej maści SUV-ów i crossoverów, móc oglądać świat ponad dachami osobówek.
Jacek Przybylski
76
Lincze miejskie
PRZEWODNIK TURYSTYCZNY PO I RZECZYPOSPOLITEJ | Myliłby się ten, kto sądzi, że w XVII w. tylko szlachta urządzała awantury i swawoleństwa.
77
Możemy zaszaleć
SIOSTRY GOTUJĄ. ANNA POPEK Z D. CHRUZIK I MAGDALENA M. KRUPA Z D. CHRUZIK | W najbliższy wtorek przypada ostatni dzień karnawału, popularnie nazywany „śledzikiem”. Skąd nazwa ta pochodzi i dlaczego jest tak popularna?
78
Czechow
NIEPRAKTYCZNA PANI DOMU | Z biblioteki znajomych wyłowiłam dwa tomy listów Antoniego Czechowa. Wydawnictwo Literackie, rok 1989. Wyblakła obwoluta, pod nią płócienna okładka – luksus, na który mało którego wydawcę dzisiaj stać.
Joanna Bojańczyk
78
Elity kordonowe
DEKAMERONKI | W Europie rządzą kordony sanitarne i dlatego wydaje się, że to już końcówka demokracji warczących.
Jerzy Karwelis
79
Przywróćmy Polsce zdrowie
#WARTO | Hasło Roberta Kennedy’ego „MAHA” („Make America Health Again”, co można tłumaczyć jako „Przywróćmy Ameryce zdrowie”) oficjalnie oznacza walkę z kryzysem zdrowotnym Amerykanów, w szczególności z chorobami przewlekłymi.
Jan Pospieszalski
79
Warkocz zaburzający
ĆWIERKOT | Może pani Małgorzata Kidawa-Błońska uznała, że była to jakby kołysanka? No nie wiem, nie wiem, ale wtedy musiałbym zapytać: A Pani to właściwie co śpiewano w dzieciństwie? Byłoby to ze względu na okoliczność bardzo obcesowe...
Sławomir Jastrzębowski
80
Czas na samokrytykę AI
SPODE ŁBA | Ciekawymi poglądami popisywała się ostatnio tzw. sztuczna inteligencja, znana szerzej pod angielskim skrótem AI.
Dariusz Wieromiejczyk
80
Co czyta premier?
Z INNEJ PERSPEKTYWY | Do czego mogą służyć szwedzkie kryminały? Na przykład do analizy polskiego życia parlamentarnego i przenikania poza zasłonę politycznej propagandy kierującej się „mową nienawiści”.
81
Bufor
Wojciech Cejrowski korespondencja z USA.
Wojciech Cejrowski
82